środek powierzchniowo czynnego w płucach jest niezbędna do życia, ponieważ wyrównuje pęcherzyki płucne w celu obniżenia napięcia powierzchniowego, zapobiegając w ten sposób atelektazie podczas oddychania. Środek powierzchniowo czynny jest wzbogacony stosunkowo unikalnym fosfolipidem, określanym jako dipalmitoylofosfatydylocholina, oraz czterema białkami związanymi ze środkiem powierzchniowo czynnym, SP-A, SP-B, SP-C i SP-D., Hydrofobowe białka SP-B I SP-C wraz z dipalmitoilofosfatydylocholiną nadają materiałowi właściwości obniżające napięcie powierzchniowe. Bardziej hydrofilowe składniki surfaktantu, SP-A I SP-D, uczestniczą w obronie gospodarza płucnego i modyfikują odpowiedzi immunologiczne. W szczególności SP-A I SP-D wiążą się i biorą udział w usuwaniu różnych patogenów bakteryjnych, grzybiczych i wirusowych i mogą tłumić indukowaną antygenem funkcję immunologiczną komórek efektorowych. Nowe dane wykazują również działanie immunosupresyjne niektórych lipidów związanych z surfaktantem, takich jak fosfatydyloglicerol., Odwrotnie, drobnoustrojowe patogeny w przedklinicznych modelach pogarszać surfaktant syntezę i sekrecję i drobnoustrojowe proteinases degradować surfaktant kojarzący proteiny. Niedobory składników substancji powierzchniowo czynnych są klasycznie obserwowane w zespole niewydolności oddechowej noworodków, gdzie podstawą leczenia były terapie zastępcze substancjami powierzchniowo czynnymi. Jednak funkcjonalne lub kompozytowe niedobory surfaktantu obserwuje się również w różnych ostrych i przewlekłych schorzeniach płuc., Zwiększenie surfaktantu obserwuje się w proteinozie pęcherzyków płucnych, zaburzeniu charakteryzującym się funkcjonalnym niedoborem receptora czynnika stymulującego kolonię granulocytów i makrofagów lub rozwojem przeciwciał czynnika stymulującego kolonię granulocytów i makrofagów. Genetyczne polimorfizmy niektórych białek surfaktantów, takich jak SP-C, są związane z śródmiąższowym zwłóknieniem płuc. Tutaj krótko przeglądamy skład, właściwości przeciwdrobnoustrojowe i znaczenie płucnego środka powierzchniowo czynnego do chorób płuc i przedstawiamy jego implikacje terapeutyczne.